EXIF Değerleri

  • F-Stop: f/18
  • Exposure Time: 17 Minute
  • Exposure Compensation: 0 Step
  • ISO Speed: ISO 100
  • Exposure Program: Bulb
  • Focal Length: 24mm
  • Filter: 10, 16 Stop ND, 8 Stop GND
  • Metering Mode: Pattern
  • White Balance: Auto
  • Place: Bağsaray, Burdur
  • Date: 10.02.2021
  • Photo: @hakanaydin.raw

Bölge keşfi şart

Böyle bir fotoğraf için daha önceden keşif yapmak gerekiyor. Önce kadrajı kafada ayarlıyorum sonra hava şartlarının uygun olmasını bekliyorum. Uygunluk derken şunu demek istiyorum. Hani amacımız uzun pozlama ya, e bu durumda uzun pozlanacak bir şey olmalı ki fotoğrafımıza görsel katkı sağlasın. Bu kompozisyonda uzun pozlanacak obje bulut ve su. Biz bulut pozlama yapacağız ve suyun nasıl düz hale geldiğini anlamaya çalışacağız.

Demem o ki havada bulut olmalı ve o bulutlar hareket etmeli ama çok da rüzgar olmamalı. Sıfır rüzgar olduğunda bulutlar hareketsiz kalacak ve çok yavaş olan hareketi yansıtabilmek için pozlama süremiz çok fazla olacak. Bu da bizi ve makinamızı yoracak. Çok rüzgar olduğunda ise bu sefer de titreme yapacağından fotoğrafımızdaki netlik kaybolacak.

Neler kullandım?

Mekanı keşfettik, uygun havayı yakaladık, geldik ekipmanlara. Neler var? Olmazsa olmazlarımız tripod ve filtre. Bir önceki nasıl çekilmiş yazımda değerler hakkında uzun uzadıya bilgilendirme yapmıştım. Anlamları hakkında kafanıza takılan olursa o yazıma dönüş yapabilirsiniz.  Şimdi ise daha çok hap bilgilerden bahsedeceğim. 

Filtreleri takmadan önce kompozisyonu ayarlıyorum ve netliğimi yapıyorum. En çok sorulan soru netliği nereye yapacağım? Aslında bu sorunun ahan da şuraya şekline bir cevabı yok. Bu fotoğrafım için konuşacak olursak; Şimdi ben netliğimi buluta yapsam anlamsız olur. Zaten buluttaki hareketi istiyorum. Ya barajın kenarındaki tepeciklere ya da sudaki kurumuş ağaçlara netlemek gerek. Genellikle insan gözü en öndeki nesneyi net görmek ister bilgisine istinaden ağaçları netliyorum. Diyafram değerimiz de 18 olduğuna göre, demek oluyor ki fotoğrafta netlik sorunu yaşamayacağız. Net alan derinliğimizi göz alabildiğince olacak.

Netlik önemli

Öncelikle netliğimizi yapalım demiştik. Zira filtre taktıktan sonra bunu yapamazsınız. Çünkü artık makinadan baktığınızda gördüğünüz tek şey karanlık olacaktır. Üç farklı filtre kullanıyorum. İlki direkt lense takılan 10 stop ND filtre, ikincisi bir adaptörle lense takılan kare GND filtre. 

Bağsaray Barajı Çekergezer Hakan Aydın Fotoğrafları Gezgin Fotoğrafçı Bulut Uzun Pozlama
Bu filtreleri bir adaptör yardımı ile lense takıyoruz

Bu fotoğrafta 8 stop GND kullandım. GND ne işe yarıyora kısaca değineyim. Dereceli olarak artan yoğunluk filtresi. Normal şartlarda bir manzara fotoğrafı çekerken gökyüzü ve yer farklı ışık değerlerine sahiptir. Tek fotoğrafta her ikisinide dengeleyebilmek yani gökyüzününün ışık seviyesini biraz karartmak isteriz ama bu karartmanın yeryüzüne etki etmemesini isteriz. Yani hem yan yana olsun hem cam kenarı olsun. Yok öyle bir dünya. İşte bunu başarmak için filtre kullanmak zorundayız.. Böylelikle hem bulutlar hem da aşağıdaki objeler ihtiyacı olan ışığı doğru oranda almış olacak.

Üçüncü filtrem ise 16 stop ND. Yani olabileceğinin en yoğun filtresi. 10ND+8GND+16ND stop yaklaşık 34 stop yoğunlaştırınca pozlama süremiz de saniyenin seksende birinden 17 dakikaya kadar çıkmış oluyor. İlk pozlama süresi diğerinin kaç katı daha hızlı hesaplayamadım onu da siz hayal edin şimdi. Bu kadar filtreyi takınca polama süresinin ne kadar olacağını hesaplamak için belirli matematiksel formüller fakat kafa karıştırıcı. İsterseniz LEE Stopper Exposure Guide adlı programdan yardım alabilirsiniz. 

Filtreler hakkında

Setin içerisinde 2 stoptan 16 stopa kadar ND ve GND filtreler mevcut. Bu seti Çin’den getirtmiştim pandemi öncesinde. Türkiye fiyatı 2 bin civarı iken 5 yüz lira gibi bir paraya aldım. Kare filtrelerin orijinal setleri 10 bin liralara kadar gidiyor. Farkı ne? O da şu şekilde açıklanabilir. Gerçek renkler diyelim. Hani ND filtre ne demekti? Doğal yoğunluk filtresi. Şu anlama geliyor. Renkleri değiştirmeden ışığı azaltmak. Ne kadar pahalı o kadar gerçek renk. Kısaca bu şekilde açıklanabilir. Ucuzunu alıp renkleri gerçek haline sonradan getirebiliecek teknik bilgiye sahipsen sen de ucuzunu alabilirsin ama sonuçta ucuz etin yahnisi olayı. Bizimki nefis köreltme diyelim. 

Şimdi neden uzun pozluyoruz ve hadi o kadar eziyeti çektik ne değiştiğini görsel olarak görelim. Aşağıdaki fotoğraf aynı kadrajın diğer tüm ayarlar değişmeksizin (ceteris paribus) pozlama süresinin 1/80’i yani saniyenin seksende biri bir çekim. Normal çekimi diyelim artık. Esas kızımız ise 17 dakika pozlanmış.

Kısa pozlama

Bağsaray Barajı Çekergezer Hakan Aydın Fotoğrafları Gezgin Fotoğrafçı Bulut Uzun Pozlama
Pozlama süresi 1/80

Neler değişir bir göz atalım. Görüldüğü üzere gölün yüzeyindeki dalgalanmalar kaybolmuş ve hoş bir düzlük gelmiş. Küçük ağaçların yansıması düzlemiş göl yüzeyinde çok daha fazla belirginleşmiş. Bulutlar olabildiğince akmış ama beklentim çok daha fazlaydı. Bulut hareketi yavaş olunca 17 dakikalık bir pozlama bile anca bu kadar olmuş.

Bağsaray Barajı Çekergezer Hakan Aydın Fotoğrafları Gezgin Fotoğrafçı Bulut Uzun Pozlama
Bulut pozlama

Yukarıda bahsettiğim ucuz filtrenin sonucu olarak bulutlardaki renk değişimini görebilirsiniz. Normalde ND filtrelerin doğal renklerini korumasını ve sadece ışık yoğunluğunu azaltmasını bekleriz. Elbette bu rengi photoshop ile düzeltebiliriz ama burada filtre kalite farkını görebilmeniz açısından bu şekilde bir görsel hazırladım.

Elden geldiğince uzun pozlama nedir kısa pozlama nedir arasındaki farklar nelerdir konularına açıklık getirmeye çalıştım. Umarım faydalı olmuştur. Sorularınız varsa aşağıdaki yorum kısmına yazarsanız mutlaka cevaplarım. Yazılarımdan ilk önce siz haberdar olmak için aşağıya mail adresinizi bırakabilirsiniz.